(1) Cf. S. Ireneu, Adversus Haereses, IV, 23, 1: S. Ch. 100/72, pp. 692-694.
(2) Leão XIII, Carta Enc. Quamquam pluries (15 de Agosto de 1889): Leonis XIII P. M. Acta, IX (1890), pp. 175-182.
(3) Sacror. Rituum Congreg., Decr. Quemadmodum Deus (8 de Dezembro de 1870): Pii IX P. M. Acta, pars I, Vol. V, p. 282; Pio IX, Carta Apost. Inclytum Partiarcham (7 de Julho de 1871), l.c., pp. 331-335.
(4) Cf. S. João Crisóstomo, In Matth. Hom., V, 3: PG 57, 57-58. Os Doutores da Igreja e os Sumos Pontífices, também baseando-se na identidade do nome, indicaram em José do Egipto o protótipo de José de Nazaré, na medida em que se teriam esboçado no primeiro as funções e a grandeza do segundo, de ser guardião dos mais preciosos tesouros de Deus Pai, o Verbo Encarnado e a sua Santíssima Mãe: cf., por exemplo, S. Bernardo, Super missus est, Hom. II, 16: S. Bernardi Opera, Ed. Cist., IV, 33-34; Leão XIII, Carta Enc. Quamquam pluries (15 de Agosto de 1889): l.c., p. 179.
(5) Const. dogm. sobre a Igreja Lumen gentium, n. 58.
(6) Cf. ibid., n. 63.
(7) Const. dogm. sobre a Divina Revelação Dei Verbum, n. 5.
(8) Ibid., n. 2.
(9) Cf. Conc. Ecum. Vaticano II, Const. dogm. sobre a Igreja Lumen gentium, n. 63.
(10) Conc. Ecum. Vaticano II, Const. dogm. sobre a Divina Revelação Dei Verbum, n. 2.
(11) S. Congr. dos Ritos, Decr. Novis hisce temporibus (13 de Novembro de 1962): AAS 54 (1962), p. 873.
(12) S. Agostinho, Sermo 51, 10, 16: PL 38, 342.
(13) S. Agostinho, De nuptiis et concupiscentia, I, 11, 12: PL 44, 421; cf. De consensu evangelistarum, II, 1, 2: PL 34, 1071; Contra Faustum, III, 2: PL 42, 214.
(14) S. Agostinho, De nuptiis et concupiscentia, I, 11, 13: PL 44, 421; cf. Contra Julianum, V, 12, 46: PL 44, 810.
(15) Cf. S. Agostinho, Contra Faustum, XXIII, 8: PL 42, 470-471; De consensu evangelistarum, II, 1, 3: PL 34, 1072; Sermo 51, 13, 21: PL 38, 344-345; S. Tomás de Aquino, Summa Theol., III, q. 29, a. 2 in conclus.
(16) Cf. as Alocuções de 9 e 16 de Janeiro e de 20 de Fevereiro de 1980: Insegnamenti, III/1 (1980), pp. 88-92; 148-152; e 428-431.
(17) Paulo VI, Alocução ao Movimento « Equipes Notre-Dame » (4 de Maio de 1970), n. 7: AAS 62 (1970), p. 431; uma exaltação análoga da Família de Nazaré, como exemplar absoluto da comunidade doméstica, encontra-se, por exemplo, em Leão XIII, Carta Apost. Neminem fugit (14 de Junho de 1892): Leonis XIII Acta, XII (1892), pp. 149-150; Bento XV, Motu Proprio Bonum sane (25 de Julho de 1920): AAS 12 (1920), pp. 313-317.
(18) Exort. Apost. Familiaris consortio (22 de Novembro de 1981), n. 17: AAS 74 (1982), p. 100.
(19) Ibid., n. 49: l.c., p. 140; cf. Conc. Ecum. Vaticano II, Const. dogm. sobre a Igreja Lumen gentium, n. 11; Decr. sobre o Apostolado dos leigos Apostolicam actuositatem, n. 11.
(20) Exort. Apost. Familiaris consortio (22 de Novembro de 1981), n. 85: AAS 74 (1982), pp. 189-190.
(21) Cf. S. João Crisóstomo, In Matth. Hom., V, 3: PG 57, 57-58.
(22) Paulo VI, Alocução (19 de Março de 1966): Insegnamenti, IV (1966), p. 110.
(23) Cf. Missale Romanum, Collecta in « Sollemnitate S. Joseph Sponsi B.M.V.».
(24) Cf. Ibid., Praefatio in o Sollemnitate S. Joseph Sponsi B. M. V. ».
(25) Carta Enc. Quamquam pluries (15 de Agosto de 1889): l.c., p. 178.
(26) Pio XII, Radiomensagem aos estudantes das escolas católicas dos Estados Unidos da América (19 de Fevereiro de 1958): AAS 50 (1958), p. 174.
(27) Origenes, Hom. XIII in Lucam, 7: S. Ch. 87, pp. 214-215.
(28) Origenes, Hom. XIII in Lucam, 6: S. Ch. 87, pp. 195-197.
(29) Cf. Missale Romanum, Prex Eucaristica, 1.
(30) Sacror. Rituum Congreg., Decr. Quemadmodum Deus (8 de Dezembro de 1870): l.c., p. 282.
(31) Collectio Missarum de Beata Maria Virgine, I, « Sancta Maria de Nazareth », Praefatio.
(32) Exort. Apost. Familiaris consortio (22 de Novembro de 1981), n. 16: AAS 74 (1982), p. 98.
(33) Leão XIII, Carta Enc. Quamquam pluries (15 de Agosto de 1889): l.c., pp. 177-178.
(34) Cf. Carta Enc. Laborem exercens (14 de Setembro de 1981), n. 9: AAS 73 (1981), pp. 599-600.
(35) Ibid., n. 24: l.c., p. 638. Os Sumos Pontífices, nos tempos mais recentes, têm apresentado constantemente S. José como « modelo » dos operários e dos trabalhadores em geral, cf., por exemplo, Leão XIII, Carta Enc. Quamquam pluries (15 de Agosto de 1889): l.c., p. 180; Bento XV, Motu proprio Bonum sane (25 de Julho de 1920): l.c., pp. 314-316; Pio XII, Alocução (11 de Março de 1945), n. 4: AAS 37 (1945), p. 72; Alocução (1 de Maio de 1955): AAS 47 (1955), p. 406; João XXIII, Radiomensagem (1 de Maio de 1960): AAS 52 (1960), p. 398.
(36) Paulo VI, Alocução (19 de Março de 1969): Insegnamenti, VII (1969), p. 1268.
(37) Ibid., 1.c., p. 1267.
(38) Cf. S. Tomás de Aquino, Summa Theol., II-II ae, q. 82, a. 3, ad 2.
(39) Ibid., III, q. 8, a. 1, ad 1.
(40) Pio XII, Carta Enc. Haurietis aquas (15 de Maio de 1956), III: AAS 48 (1956), pp. 329-330.
(41) Cf. S. Tomás de Aquino, Summa Theol., II-II ae, q. 182, a. 1, ad 3.
(42) Cf. Sacror. Rituum Congreg., Decr. Quemadmodum Deus (8 de Dezembro de 1870): l.c., p. 283.
(43) Ibid., l.c., pp. 282-283.
(44) Leão XIII, Carta Enc. Quamquam pluries (15 de Agosto de 1889): l.c., pp. 177-179.
(45) Cf. Exort. Apost. pós-sinodal Christifideles laici (30 de Dezembro de 1988), n. 34: AAS 81 (1989), p. 456.
(46) Const. dogm. sobre a Divina Revelação Dei Verbum, n. 1.
(47) Paulo, Alocução (19 de Março de 1969): Insegnamenti, VII (1969), p. 1269.
(48) Cf. Missale Romanum, Collecta; Super oblata in « Sollemnitate S. Joseph Sponsi B.M.V. »; e Post commun. in «Missa Votiva S. Joseph ».
(49) Cf. Leão XIII, « Oratio ad Sanctum Josephum », contida imediatamente a seguir ao texto da Carta Enc. Quamquam pluries (15 de Agosto de 1889): Leonis XIII P.M. Acta, IX (1890), p. 183.
(50) Sacror. Rituum. Congreg., Decr. Quemadmodum Deus (8 de Dezembro de 1870): l.c., p. 282.